Czym jest procedura „Niebieskie Karty”?

Procedura „Niebieskie Karty” to szereg działań jakie zostają uruchomione po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A”. Głównym celem rozpoczęcia procedury „Niebieskie Karty” jest przerwanie występowania przemocy w rodzinie.

Formularz „Niebieska Karta- A” może być założona w obecności osoby doznającej przemocy, bądź w zależności od sytuacji, może być założona bez jej obecności. Jeśli przemoc kierowana jest wobec dziecka, wtedy rozmowa przeprowadzana jest w obecności rodzica, opiekuna prawnego bądź faktycznego, ewentualnie „osoby najbliższej” z rodziny, w miarę możliwości przy udziale psychologa. Osoba doznająca przemocy w rodzinie po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” otrzyma, od uprawnionej osoby do rozpoczęcia procedury „Niebieskie Karty”, formularz „Niebieska Karta – B”, w której znajdzie informacje czym jest przemoc, gdzie może zgłosić się bądź zadzwonić w sytuacji zagrożenia.

Rozmowa na temat doznawania przemocy w rodzinie powinna być przeprowadzona
w warunkach bezpiecznych, bez obecności osoby stosującej przemoc.


Kto może zgłosić przemoc w rodzinie?

KAŻDY! Osoba doznająca przemocy(kobieta, mężczyzna, dziecko), świadek
(osoba bliska, rodzina, sąsiedzi, przypadkowa osoba). Można zrobić to na różne sposoby,
m.in. zadzwonić bądź iść do najbliższego Ośrodka Pomocy Społecznej/Komisariat Policji/Prokuratury/kuratora, aby zgłosić przemoc w rodzinie.


Kto może wszcząć procedurę „Niebieskie Karty”?

  • pracownik socjalny najbliższego Ośrodka Pomocy Społecznej,
  • policja (w czasie interwencji bądź na komendzie),
  • pracownik ochrony zdrowia ( m.in. lekarz, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny),
  • przedstawiciel oświaty (np. wychowawca, pedagog, psycholog, logopeda, pracownik Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej)
  • przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Co dzieje się po założeniu „Niebieskiej Karty”?                                   

Po zgłoszeniu przemocy w w/w miejscu wypełniona „Niebieska Karta – A” zostanie przesłana (w ciągu 7 dni) do Zespołu Interdyscyplinarnego, którego Przewodniczący w ciągu 3 dni powinien zwołać Grupę Roboczą.

W składzie Grupy Roboczej powinni znajdować się przedstawiciele instytucji,
którzy wspólnie mogą zaproponować podjęcie działań, aby przerwać występowanie przemocy w rodzinie. Najczęściej są to pracownik socjalny, który był w środowisku, dzielnicowy, pedagog/psycholog szkolny/przedszkolny, przedstawiciel ochrony zdrowia, kurator, członek komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz związków wyznaniowych. W uzasadnionych przypadkach w skład Grupy Roboczej mogą być zaproszeni prokurator, asystent rodziny. Wszystko zależy
od sytuacji rodziny, jakiej pomocy potrzebuje.

Na pierwszym spotkaniu Grupy Roboczej omawiana jest sytuacja rodziny, opracowywany jest wstępny plan pomocy. Następnie na kolejną Grupę Roboczą zapraszana jest osoba doznająca przemocy. W trakcie spotkania osoba doznająca przemocy w rodzinie opowiada swoją sytuację, co chciałaby zmienić, czy widzi jakieś rozwiązania oraz wspólnie opracowywany jest plan pomocy. Powinny być zaproponowane działania mające na celu poprawę sytuacji oraz umawiane jest kolejne spotkanie mające na celu weryfikację działań.

Kolejna Grupa Robocza zwoływana jest w innym terminie, z domniemaną osobą,
która stosuje przemoc. Rozmowa ma na celu poznanie sytuacji osoby stosującej przemoc, uświadomienie stosowania przemocy nad bliskimi oraz wspólne zastanowienie się nad rozwiązaniem problemu. Proponowane są działania, które mają na celu poprawę sytuacji. Ustalane jest kolejne spotkanie.

Po spotkaniu z obiema stronami najczęściej pracownik socjalny oraz dzielnicowi podejmują działania mające na celu kontrolowanie sytuacji w rodzinie. Jeśli jest potrzeba wyznaczane są również inne osoby oraz instytucje, które powinny wspierać rodzinę w przerwaniu przemocy.

W ramach prowadzonej procedury „Niebieskie Karty” Grupa Robocza spotyka się
z osobą doświadczającą przemocy oraz z osobą stosującą przemoc w różnych dniach w celu zorientowania się obecnej sytuacji w rodzinie.


Procedura „Niebieskie Karty” może zostać zakończona w dwóch przypadkach:

1) ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy;

2) rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.[1]


[1] art. 18.1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”